روزنامه اصلاح برای بار اول در ۲۹ دلو ۱۳۰۰ هش مطابق به ۱۸ فبروری ۱۹۲۱میلادی به نگارندگی و سر دبیری محمد بشیر در شهر خان آباد شروع به نشرات کرد. دراین نشریه بعد از شماره ۱۶ بجای مدیر و سر دبیر تنها سر دبیر وبجای محمد بشیر ، حافظ فیض محمد درج گردیده است.
در مرحله اول، این جریده در یک صفحه بروی کاغذ نازک شکری رنگ در مطبعه سنگی خان آباد نشر میگردید. موضوعات این جریده را سر مقاله، مطالبی در باره حوادث داخلی، حوادث خارجی، ادبیات، مسایلی برای سر گرمی و مقالات علمی تشکیل میداد. در پیشانی اخبار درج شده بود.
پیاده‌روها و گلدان‌های شهر در تصرف دست‌فروشان
فضای سبز، درخت و گلدان‌ها، از نیازهای یک شهر مزدهم مانند کابل است و مردم به‌شدت به آن نیاز دارند. چون فضای سبز باعث تعدیل هوا، کاهش گردوخاک و زیبایی شهر می‌شود. در سال‌های اخیر سیمای شهر کابل تغییر کرده و با احداث جاده‌های بزرگ و معیاری و در نظر گرفته شدن گلدان‌های جاده‌ای و در پیاده‌روها، شهر کابل زیبا شده است. مثلاً با گذر از جاده قانون اساسی یا دارالمان، سرک میدان هوایی، جاده‌های کارته سه و کارته چهار، پوهنتون کابل، انسان از دیدن گلدان‌ها، فضای سبز وسط جاده‌ها و درختان احساس لذت می‌کند و خستگی‌ها برطرف می‌شود. گل‌های رنگارنگ، انواع درختان و فضای سبز و خرمی که در جاده‌ها دیده می‌شود، فضای شهر را کاملاً تغییر داده و زیبا ساخته است.
اما متأسفانه برخی از این گلدان‌ها و فضاهای سبز، در تصرف دست‌فروشان، معتادان، کراچی داران و سلمانی‌های سیار قرارگرفته است و به‌جایی که به زیبایی کمک کند، باعث زشتی و منبع زباله و آلودگی شده است. مثلاً در مقابل دکان‌ها در جاده شهید مزاری در مناطق پل خشک، تانک تیل، گولایی دواخانه و…گلدان‌ها و فضاهای سبزی که در وسط پیاده‌رو و در مقابل مغازه‌ها در نظر گرفته‌شده است، در تصرف کراچی داران و دست‌فروشان قرارگرفته است. در این مکان‌های مربع شکل، در فاصله‌های مشخص، به شکل معیاری و اساسی که اطراف آن کاشی گرفته‌شده است، گل‌ها و درختان، جایشان را به کراچی‌های دست‌فروشان و زباله‌ها تبدیل کرده است. کراچی‌ها نیز به‌طور بیست‌وچهارساعته و به شکل دایمی در این مکان‌ها نصب‌شده که گویا به قباله دست‌فروشان درآمده باشد. این مسئله باعث بندش پیاده‌روها نیز شده است؛ چون روزانه وقتی‌که مشتریان در اطراف کراچی‌ها جمع می‌شود، بخش زیادی از پیاده‌رو بند می‌شود.
در منطقه پل سوخته باوجود کتاره های آهنی که در اطراف گلدان‌ها و فضای سبز گرفته‌شده است، بازهم دیده می‌شود که دست‌فروشان، انگشتر فروشان، مردم و معتادان و به‌خصوص صاحبان گوسفندها، کتاره هارا شکسته و فضای سبز و نهال ها را پامال کرده اند. در وسط کتاره ها چندین بار نهال، گل و چمن کاریده شده، بعد از یک مدت می‌بینیم که به خوابگاه معتادان و گوسفندان تبدیل‌شده و خاک از همه جای آن می‌بارد.
در وسط جاده‌های کابل نیز می‌بینیم که افراد پیاده و حتی موتر داران باوجود سنگ‌های موانع، ازآنجا عبور می‌کنند، سبزه هارا لگدمال، نهال‌هارا شکسته و سنگ‌های موانع گلدان را می‌شکنند. این نهال‌ها و فضای سبز که با هزینه‌های زیاد شانده شده و آبیاری می‌شود، اما به‌راحتی توسط مردم لگدمال شده است. در بسیاری از جاها می‌بینیم که خانواده‌ها یا کراچی داران زباله‌هایشان را میاورند در فضای سبز و گلدان‌های وسط سرک‌ها می‌ریزند و انبار می‌کنند. در برخی نقاط معتادان آمده در گلدان‌ها می‌خوابند و سبزه‌های آن را نابود کرده‌اند.
در منطقه کوته سنگی و جاده کمپنی، در وسط جاده مکان کافی برای فضای سبز، شاندن نهال و گل‌ها در نظر گرفته‌شده است. اما فعلاً همیشه این مکان را سلمانی‌های سیار، کفاشان و دست‌فروشان در تصرف خود درآورده‌اند. یک‌تن از این سلمانی‌ها به روزنامه اصلاح می‌گوید، آنان در یک هفته از صد افغانی تا یک‌صد و پنجاه افغانی را به‌عنوان کرایه پرداخت می‌کنند تا بتوانند در این گلدان‌ها کار کنند.
پیشنهادها؛
۱-در ابتدا خود شهروندان و مردم باید وظایف ملی، ایمانی و وجدانی خود را در نظر بگیرند و فضاهای سبز و گلدان‌های زیبایی بخش شهر خود را تخریب و نابود نکنند. مردم هم ازنظر ایمانی، هم ازنظر قانون و هم ازنظر وجدانی مسئولیت آباد ساختن شهر خود رادارند و هرگونه کوتاهی در این زمینه، عواقب قانونی و اخروی دارد. هر فرد در قبال شهر، زیبایی و تمیزی آن مسئولیت دارد و نباید باعث تخریب آن گردد.
۲- مسئولان شهرداری با همکاری پولیس و مسئولان محیط‌زیست، باید تمامی گلدان‌های وسط و کنار جاده و گلدان‌های مقابل مغازه‌ها را بررسی کرده و اجازه ندهند که کسی آن را تصرف و تخریب کنند. پولیس باید با متخلفین برخورد قانونی نموده و متخلفان را جریمه نقدی کنند. تا دیگرکسی جرئت لگدمال کردن، شکستن گلدان‌ها و سنگ‌های آنان را نکنند. فعلاً می‌بینیم که خیلی‌ها با موتر از بالای گلدان رد می‌شوند، کتاره های آهنی را می‌شکنند، نهال را می‌شکنند، گل‌ها را می‌چینند … که با چنین افراد باید برخورد قانونی شود.
۳-نصب دوربین‌ها و چراغ‌ها از دیگر پیشنهادها است که برای جلوگیری از هرگونه تخلف و بی‌قانونی در سطح شهر کابل جلوگیری می‌کند. در این صورت نه‌تنها که کسی جرئت شکستن گلدان‌ها و تصرف آن‌ها را نمی‌کند، بلکه از بی‌قانونی‌های ترافیکی توسط موتر داران، جلوگیری و ضبط حوادث، جلوگیری از سرقت‌ها و زورگیری‌ها، فرار مجرمین نیز می‌کند.از سوی دیگر وقتی‌که از طرف شب جاده‌ها روشن باشد، کسی جرئت تخلف، قانون‌شکنی، تخریب فضای سبز و … را نمی‌کند.
۴-برخی از گلدان‌ها و فضاهای سبزی که تخریب‌شده، باید دوباره‌ترمیم شوند و نهال شانده شود. در این صورت دیگرکسی جرئت تصرف آن را نمیتواند. اما اگر توجه نشود، آهسته‌آهسته سایر گلدان‌ها و فضای سبز شهر کابل نیز تخریب خواهد شد. یک‌بار دیگر مسئولان شار والی، محیط‌زیست و نهادهای تنظیم‌کننده شهر کابل، در قسمت ترمیم و اعمار مجدد گلدان‌های شهر و فضاهای سبز باید تلاش کنند.
داوود ناظری