جریده «انیس»به عنوان نخستین روزنامه ملی کشور ، بخاطر تنویر اذهان عامه و آشـنایی آنان با دنیای معاصر، تعمیم عدالت و حیات قانونی در کشـور و فراهم سـاختن زمینۀ ارتباط فکری آنان با مردم جهان به تاریخ ۱۵ ثور ۱۳۰۶ مطابق ۵ می ۱۹۱۷م، با صاحب امتیازd و مسئولیت غلام محیالدین «انیس» با تیراژ ۴۵ نسخه اولین بارآذین چاپ یافت. جریده «انیس» درآغاز نشرات در مطبعه حروفی شرکت رفیق به طبع میرسید. ولی در اواسط سال دوم نشراتی، توانست از پول اشتراک و فروش جریده، مالک مطبعه شخصی شود و طبع و نشر جریده «انیس» را در آن صورت دهد.
مردم ما علیرغم تهدید و حتی با پذیرفتن خطر مرگ، در روندانتخابات،این پروسه ملی شرکت کردند و به نامزدهای مورد نظرشان رأی دادند. آنان می دانندکه انتخابات یک پروسه ملی و مردم سالاری است که ارزش قربانی دادن را دارد. برگزاری انتخابات در فضایی نسبتاً امن و باثبات؛ ناکامی و ناتوانی تروریستان، در تحمیل ضربه ای بزرگ به این روند که بدون تردید، افتخاری غرورآفرین و قابل ستایش برای نیروهای امنیتی محسوب می شود، دایرگردید. رولند کوبیا، فرستاده ویژه اتحادیه اروپا در افغانستان اخیراً گفته است که انتخابات افغانستان پس از فروپاشی مذاکرات صلح ایالات متحده و طالبان «ضروریتر از همیشه» شده بود. هرچند ایالات متحده از خشونت سیاسی در جریان رایگیری ابراز نگرانی کرده، اما در مورد زمانبندی انتخابات ملاحظه نداشته است.با اینحال، بهرغم حمایت گستردهای که این انتخابات از آن برخوردار شد، فضای عمومی و بینالمللی قبلاً برضد انتخابات بود. یعنی تا روز انتخابات سیاسیون افغانستان به این باور بودند که انتخابات برگزار نمیشود و اکثر این ها گفتگوهای صلح را ترجیح میدادند. باآنکه ایجاد فضای بیباوری در انتخاباتهای گذشته از دلایل حضور کم رنگ مردم در روز انتخابات بود. اما حقوق دانان می گویند حضور کم رنگ مردم سبب نمیشود مشروعیت انتخابات با پرسش مواجه شود. درحالیکه یافتههای کمیسیون بیانگر حضور کافی رایدهندگان در پای صندوقهای رأی بوده است.یافتههای این کمیسیون نشان میدهد که مشکلات در فهرست رایدهندگان، غیبت کارمندان کمیسیون در زمان تعیینشده، مشکلات تخنیکی، تأخیر در آغاز رایدهی، رویدادهای امنیتی، از دیگر کاستیهایست که در روز انتخابات وجود داشته است. فیفا یا موسسۀ انتخابات آزاد و عادلانۀ افغانستان در اعلامیهیی از کمیسیونهای انتخاباتی خواسته است که در بررسی تخلفات و تفکیک آرای پاک و ناپاک، مکانیزم شفاف و روشن را در نظر گیرند. بر بنیاد گزارش فیفا، میزان مشارکت به خصوص زنان در انتخابات ، در تمامی ولایات کشور، پایین گزارش شده است. هرچند در مناطق مرکزی، از اوایل الی اواسط روز، مشارکت نسبتاً بالا بوده، ولی در نیمه دوم روز، میزان مشارکت در این مناطق نیز پایین گزارش شده است.در اعلامیه آمده است: رقم مراکز باز در سراسر کشور ازسوی کمیسیون مستقل انتخابات، در آخرین بروز رسانی، ۴،۵۰۰ مرکز اعلام شد، حال آنکه یافته های کلی فیفا نشان می دهد که حدود ۳،۸۹۱ مرکز در سراسر کشور باز بوده وبه کمیسیون گزارش داده اند. در اعلامیه فیفا آمده است: عمل نکردن دستگاه های بایومتریک، هرچند به طور محدود، ولی در ولایات مختلف باعث ایجاد اخلال و یا هم توقف جریان رأی دهی گردید. به عنوان مثال در ولایت هلمند، بعضی از مراکز و محلات رأی
به دلیل عمل نکردن دستگاه های بایومتریک، رأی گیری در آن مختل گردید. چالش امنیتی هرچند پراکنده ولی به صورت سراسری، روند انتخابات را در بخش های مختلف کشور متاثر ساخت. حوادث امنیتی از ولایات مختلف کشور، از ابتدای روز، حتی قبل از آغاز پروسه رأی دهی، از ولایات ننگرهار، غزنی، کابل، قندهار، هرات لغمان، و بامیان گزارش داده شد. به عنوان مثال، در ولایت بامیان، در ولسوالی کهمرد و شیبر، ۵ مرکز به دلیل نا امنی بسته و کارمندان کمیسیون توسط نیرو های امنیتی در مکان های امن منتقل شدند. در ولایت جوزجان نیز، در ولسوالی های آقچه، قرقین و درزاب
نیز تعدادی از مراکز به دلیل حملات مخالفین از اخذ رأی بازماندند. در نمونه ای دیگر، در ولسوالی بهارک ولایت بدخشان، به دلیل سقوط ولسوالی به دست مخالفین، رأی دهی، حوالی ساعت چهار متوقف و صندوق ها و مواد به ولایت تالقان منتقل شد. فیفا همچنان نوشته است که قطع ارتباط مخابراتی تماس کمیسیون مستقل انتخابات با دفاتر ساحوی آن در ولایات سرپل، تخار نورستان، بغلان، کندز، نیمروز، بادغیس غور، فراه، جوزجان، ولسوالی های هرات، ولسوالی های لوگر و ولایات دیگر را مختل و در مواردی ناممکن ساخت.ارزیابی های کلی و ابتدایی نشان می دهد که روند رأی دهی در سراسر کشور، با سکتگی ها، و نواقص مواجه بود. لذا، فیفا جهت تامین شفافیت در محاسبه و اعلام نتایج ابتدایی و نهایی، از کمیسیون های انتخاباتی صمیمانه تقاضا می کند که در بررسی تخلفات و تفکیک آراء پاک و ناپاک مکانیزم شفاف و روشن را در نظر گیرد. فیفا از کمیسیون ها می خواهد که به آمار و ارقام بعضی از نهاد های ناظر در جمع بندی روز انتخابات اتکا نکرده، و خود به طور شفاف و آماری، گزارشات خود را به طور مستقل، ارائه نماید. ازجانبی نهادهای بینالمللی رأیدهندگان افغان را ستودندینس ستولتنبرگ منشی عمومی ناتو، اشتراک مردم افغانستان در انتخابات ریاست جمهوری را، ستایش کرد. ستولتنبرگ در حساب تویترش نوشت که پیمان نظامی ناتو برای تأمین صلح در افغانستان در کنار این کشور قرار دارد. دفتر سازمان ملل متحد در افغانستان یا (یوناما)، افغانها را بهخاطر اشتراک شان در انتخابات ستود و از نهادها و ادارات بینالمللی ابراز امتنان کردند که این انتخابات را در افغانستان ممکن ساخت و زمینه را برای رایدهی مردم فراهم کرد.پاکستان هم بهخاطر موفقیت چهارمین انتخابات ریاست جمهوری به افغانها مبارک باد گفت.حکومت پاکستان در اعلامیهای که منتشر شد نوشته که افغانستان، قوی، مستقل و صلحآمیز میخواهد که برای صلح و ثبات منطقه مهم است. سفارت ایالات متحده امریکا در یک پیامی برگزاری انتخابات ریاست جمهوری را به تمام مردم مبارک باد گفته است. سفارت آمریکا از تمامی جناح خواسته است که تا روشن شدن نتایج انتخابات آرامش شان را حفظ کنند و به تعهدات خود در برابر اصول و قوانین افغانستان پایند باشند. سفارت بریتانیا از نامزدان انتخابات ریاست جمهوری افغانستان خواست از ادعاهای زودهنگام مبنی بر پیروزی و تقلب در این انتخابات خودداری کنند. برگزاری انتخابات ریاست جمهوری افغانستان را تبریک میگویم و از تمامی طرفها میخواهیم که به مراحل قانونی روند انتخابات و نقش قانون احترام بگذارند. کمیسیونهای انتخاباتی افغانستان باید وظایف و مسئولیت هایشان را بیطرفانه، کارآمد و شفاف انجام دهند. از سوی دیگر، کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان نیز از خبرنگاران و رسانهها خواست تا از اعلام آمار جعلی در مورد اشتراک کنندگان در انتخابات و آمار آرا به نفع نامزدان خودداری کنند.این کمیسیون تاکید کرد که تنها اعلام آمار در مورد انتخابات ریاست جمهوری توسط مسئولان این کمیسیون قابل اعتبار است. محمدرضا بهرامی در حاشیه بازدید از مراکز رایگیری اظهار داشت: در تاریخ معاصر افغانستان چهارمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در شرایطی در این کشور برگزار میشود که تهدیدات امنیتی در سطح بسیار بالایی قرار دارد. بهرامی گفت با وجود تهدیدات امنیتی در افغانستان امیدواریم مشارکت خوب مردم ساختار نظام این کشور را تضمین کند. این انتخابات، تحت تدابیر ویژه امنیتی برگزار گردید و در حدود ۷۲هزار نیروی امنیتی برای تأمین امنیت این روند توظیف شده بود.
د- میم