سرماخوردگی یکی از مشکلاتی است با اینکه شیوع زیاد و معمولاً دوره درمانی کوتاه دارد، هزینه های زیادی را به جامعه تحمیل می کند. عامل سرماخوردگی در بزرگسالان بیشتر ویروسی است و می تواند برای بزرگسالان 3-2 بار در سال و برای اطفال 12-8 بار طی سال اتفاق بیفتد.
1- روش های انتقال :
- تماس مستقیم: ویروس های عامل سرماخوردگی تا 2 ساعت در سطح پوست زنده می‌مانند و می‌توانند به سایر افراد منتقل شده و آن ها را بیمار نمایند. یعنی اگر ویروس از طریق تماس پوستی مثل دست دادن به فرد منتقل شود و فرد با دستش چشم، بینی یا دهان خود را لمس کند ویروس می تواند در او باعث بروز عفونت شود.
- عفونت از طریق محیط: برخی ویروس ها می توانند تا ساعت ها در محیط ها و سطوحی نظیر دستگیره ها، گوشی تلفن و پیشخوان مغازه ها زنده و فعال باقی بمانند .
- انتقال از طریق تنفس: در هوا قطراتی از آب وجود دارند که می توانند پس از تنفس، عطسه یا سرفه توسط بیمار، ویروس را در خود نگه داشته و به افرادی که در نزدیکی بیمار هستند منتقل شوند، بنابراین پوشاندن دهان یا بینی حین سرفه یا عطسه می تواند از انتقال به سایر اشخاص جلوگیری نماید .
بیشتر ویروس های سرماخوردگی از طریق بزاق منتقل نمی شوند، بنابراین بوسیدن نمی تواند عامل انتقال ویروس سرماخوردگی باشد. همچنین سرماخوردگی در هوای سرد یا ارتفاعات بیشتر رخ نمی دهد هرچند برخی ویروسها در برخی فصول خاص فعالیت بیشتری دارند .
2- علایم و نشانه ها:
معمولاً علائمی نظیر احتقان بینی، آبریزش از بینی و عطسه علائم شایع هستند. گلودرد ممکن است در روزهای اول ایجاد شود که سریع از بین خواهد رفت. علایم معمولاً 4-5 روز ادامه می‌یابند و علایمی نظیر آبریزش بینی و احتقان زودتر از سایر علایم برطرف می شوند.
3- مشکلات بعد از سرماخوردگی:
در بیشتر موارد سرماخوردگی بیماری خاصی ایجاد نمیکند بیشتر سرماخوردگی‌ها بین 3 تا 7 روز برطرف می شوند اما ممکن است برخی علایم نظیر عطسه، سرفه یا احتقان تا 2 هفته نیز ادامه یابند. همچنین برخی ویروس ها با سرکوب سیستم ایمنی می توانند زمینه ابتلا به عفونت جدید ویروسی یا باکتریال را فراهم نمایند .
- یکی از شایع ترین مشکلاتی که به دنبال سرماخوردگی رخ می دهد سینوزیت است. این عفونت در حدود 98% موارد با منشأ ویروسی و در2% موارد با منشأ باکتریایی اتفاق می افتد. چون علایم سینوزیت و سرماخوردگی بسیار بهم شبیه هستند تشخیص اندکی دشوار خواهد بود. اما در صورتی که ترشحات غلیظ سبز یا زرد از بینی خارج شود احتمالاً سینوزیت با عامل باکتری می باشد و در صورتی که ترشحات بدون رنگ باشد معمولاً سرماخوردگی معمولی خواهد بود .
- عفونت های دستگاه تنفسی تحتانی مثل پنومونی یا برونشیت، از جمله مشکلاتی هستند که به دنبال سرماخوردگی اتفاق می افتند.
- عفونت گوش میانی می تواند به دنبال سرماخوردگی ایجاد شود .
- ویروس آنفولانزا که باعث بروز آنفولانزا میگردد می تواند علایمی مشابه سرماخوردگی ایجاد کند، هرچند آنفولانزا معمولاً علایم دیگری مثل بدن درد و تب را نیز همراه سایر علایم دارا می باشد.
4- درمان سرماخوردگی:
چون عموماً منشأ سرماخوردگی ویروسی است نیازی به انجام اقدام درمانی خاصی نیست و آنتی بیوتیک‌ها عملاً جایگاهی در درمان ندارند. در سرماخوردگی تنها سعی می‌کنیم با برطرف کردن علایم بیمار به او کمک نماییم.
- گلودرد و سردرد: موثرترین دارو برای درمان گلودرد و سردرد استفاده از استامینوفن یا مسکن های غیر استروئیدی مثل ایبوپروفن و ناپروکسن است.
- آنتی بیوتیک ها: همانطور که قبلاً ذکر شد چون عامل بروز سرماخوردگی ویروس هست آنتی بیوتیک‌های ضد باکتری عملاً در درمان سرماخوردگی جایگاهی ندارند.
درمانهای جایگزین: برای درمان احتقان و آبریزش بینی استفاده از خوردنی‌های گرم یک روش مفید و بدون عارضه
می باشد.
