
بلوچی زوان و ادبیاتی پوه، دانندگ و زانتکار سرمحقق غلام فاروق مهرزاد
په باز زهرگینیه لیکین که سرمحقق حاجی غلام فاروق مهرزاد شه آ سکین نادراییا که اچ چنت سالان به اینگون گون آیی دیم په دیم آت مان هجری شمسیین۱۳۹۷ سالئ حملی دوی روچی ده بجه دیما شه نیمروچا مان (غازی امان الله خان) غازی درمانجاییا اچ ای منتگین دو روچیین جهانا وتی زندی بار و بنگا نز آورته مان دایمیین جهانا شوت.
انا لله و انا الیه راجعون
خدا بیامرز سرمحقق حاجی غلام فاروق مهرزاد اوگانستانی علومی اکادمیئ پوه و سرپدین باسک ات که ایش وتی زندی گیشترین کوت و بهرا په بلوچیئ زوان و ادبیاتی دیمری واستا تسر کرت و بری راها ژند نه بوتگین کوشست و تلواسگ کرتگیت. ای کوشست و تلواسگانی آسر و کټ آیی آ نبشتانک و کتاب انت که مان بلوچیی دگه زوانان په بلوچ و دگه زوانانی روشن خیال، پوه و دانندگان تاریخیین میراثی پیما منتگنت.
په ای واستا که شه ای خدا بیامرزی جد و جهد و کوشست و تلواسگان اولس و دانندگ په شرین وجهی سهی و سرپد بنت دگه ضرور انت که مان آیی زندی دور و باریگ و کوشست و تلواسگانی سرا یک کسانین چم شانکی بکنن.
خدا بیامرز سرمحقق حاجی غلام فاروق مهر زاد، حاجی غلام مهر علی خان بارکزایی زاگ و شیرعلی خانی بارگزایی نواسگ (ایش اچ دومی مشروطی باسکان ات) که ۱۳۲۸ سالا مان نیمروزی ولایتی بنجاه زرنجی شاری شیرآبادی الکا مان یک روشین خیالین کهولی تها ودی بوت. ایش وتی بنجایین تعلیما مان کنگی ولسوالیا که مان آ وهده ولایتی رسمیین بنجاه ات تسر کرت و په وتی گیشترین تعلیمی دیما برگی واستا ۱۳۴۷ شمسیین سالا کابل شت و وتی متوسطه و لیسه یی تعلیمانه مان کابلی غازی لیسهآ سر کرت. مان ۱۳۴۷ شمسیین سالا رندا شه کانکوری آزمایگی دیگا کابل زانشجاهی ادبیات و بشرین علومی فاکلته پترت و وانگا بنا کرت و مان ۱۳۵۲ سالا شه ای فاکلته الاس بوت و رندا په سپاهی مکلفیتی وهده ختم کنگی واستا پوجیانی کورسا داخل و ۱۳۵۳ شمسیین سالا شه ای کورسا الاس بوت و ۱۳۵۴ شمسیین سالا کابلی حبیبیه ی لیسه معلم بوت و وتی سرکارین کارا بنا کرت و مان همی سالا دومی بهرا سوادی سرمچارین ریاستا مسلکیین باسکی پیما درگیتگ بوت. ۱۳۵۷ ش سالا برزین تعلیمانی وزارتی ربیدگین سیالی ریاستی باسک درگیتگ بوت و مان ۱۳۶۰ سالا اوگانستانی علومی اکادمی زوان و ادبیاتی بنجاه مان براسین ملیتانی انستیتوتا بلوچی زوان و ادبیاتی دیپارتمنتا درگیتگ و کارا بنا کرت. بری بنجاه براسین ملیتانی انستیتوتی صدری ذمه وار یی کارانی پانادا بنجای علمیین منشی و زوان و ادبیاتی ریاستی سرپرستیئ کارانه هم دیما برت. وهدیکه کابلی امنیتیین حالت گون سکیان دیم په دیم بوتنت دگه خدا بیامرز سرمحقق غلام فاروق مهرزاد اړ و ناچار بوت که هور گون وتی کهولا مان وتی ودی بوگی هندا (نیمروز) بروت و مان آ هندا تا ۱۳۸۰ سالا مان شخصیین کاران مشگول ات. لاکن گون نوکین هکومتی آیگا مان وطنا نیمروزی ولایتی حال و ربیدگی صدر درگیتگ و مان سرکارین کارا بنا کرت. دگه ۱۳۸۰ سالی سرطانی ماها پدوارگ مان کابل آت و یکواری دگه مان اوگانستانی علومی اکادمیا سرمحققی کمک کاری پیما وتی علمیین جدوجهدا مان زوان و ادبیاتی بنجاه بنا کرت. ۱۳۸۱هجری شمسیین سالی عقربی ماها مان کار و اجتماعیین کارانی وزارتی بشریین واکی مزنین صدر درگیتگ بوت و ۳۸۴ شمسیین سالا بریبر گون معارفی وزارتی لوټگا آ وزارتی استخدامی مزنین صدر درگیتگ و به ای جاگها چار سال په راستی و صداقت کار کرت مگه ۱۳۸۸ ش سالا پدوارگ اوگانستانی علومی اکادمیا شت و مان آ هندا دائرة المعارفی ریاستی علمیین باسک منتگ بوت و به آ بنجاه علمیین کارانا دیمه برت مان ۱۳۹۲ شمسیین سالا سری دائره المعارفی صدری ذمه واری گون آریانای دائرةالمعارفا هم کمک و همکاری داشت.
مان دائرة المعارفا پشتوا مان دری یا ودری یا مان پشتوی بدلینگی ارتیکلانی ادیت و نبشته کنگی دوم، سئم، چارم، پنچم و ششم تاکا راستامین کوت و بهر داشت. مان ۱۳۸۳هجری شمسیین سالا زوان و ادبیاتی بنجاه شت و مان آ هندا په بلوچی زوان و ادبیاتی دیمری واستا وتی علمین جد و جهدا رادگ ساتت و ۱۳۹۴ شمسیین سالا براسین ملیتانی انستیتوتی صدر درگیتگ بوت. خدا بیامرز سرمحقق حاجی غلام فاروق مهرزادی علمیین پټ و پول و جد و جهدانی کټ و پایدگ جالگی نبشته و کتاب انت که په ایوکین بیرگانی وانوک و پوه و سرپد کنگا میراثی پیما اچ آیی منتگنت.
– نصیر بلوچی هند و جاگه مان بلوچی ادبیاتا(چاپ بوتگیت)
– بلوچی راهبند، هورین پروژه ( چاپ بوتگیت)
– بلوچی الف – ب هورین پروژه ( چاپ بوتگیت)
– گالبند ( چار زوانی لغت نامه بلوچی، پشتو، دری و انگلیسی) ( چاپ بوتگیت)
– بلوچی زوانی پروژه ( کار مان آیی سرا رادگ ات).
همی راز ای خدا بیامرزی بازین علمی و پټ و پولین نبشتانک په بلوچی زوان، ادبیات و تاریخی واستا مان اوگانستانی علومی اکادمی آریانا، خراسان و کابل ماهتاکان چاپ و شنگ بوتگنت. سری ایشی آی بازین نبشتانکی دگه در آچ اوگانستانی علومی اکادمبا په بلوچیی تاریخ، دود و ربیدگ و زوان و ادبیاتی واستا مان هموطن، فرهنگ مردم، ملت های برادر، غرجستان، جرگه و نیمروزی هپتگ تاک و ماهتاکان چاپ و شنگ بوتگنت. یاتی وړ انت که خدا بیامرز سرمحقق حاجی غلام فاروق مهرزارد ای هپتگ تاک و ماهتاکانی نویسوکانی باسک هم ات. ای خدا بیامرز گون اوگانستانی ملیین رادیو و تلویزیونا مان بلوچیی پروگرامان نویسوک و نطاقی پیما هم همکاری کرتگیت و هم گون وطندارانی ماهتاکا که مان بلوچیئ زوانا چاپ و شنگ بیت شه باز سالان به اینگو نبشتانکانی کمک و همکاری داشت.
خدا بیامرز مان ۱۳۹۱ شمسیین سالا شه اطلاعات و فرهنگی وزارتی نیمگا مطبوعاتین انعام هم گپتگیت. همی راز مان سرکارین کارانی تسرکنگئ وهده اول و سئ امی درجه یی تقدیر نامه هانه په شرین جد وجهدی واستا که کرتت اچ سرکای نیمگا مان آیی داتگ بوتگیت.
خدا بیامرز سرمحقق حاجی غلام فاروق مهرزاد مان ډنی وطنان رسمی و گیر رسمیین تر و تاب و سفر داشتگیت.
– ایش سئ وار په علمیین پټ و پول و کمک و همکاری واستا اچ اوگانستانی علومی اکادمی نیمگا نمایندگی پیما دیمی شوروی اتحادی لیننگراد، تاشکند و دوشنبه شاران دیم داتگ بوت.
– دو وار اچ کار و اجتماعیین کارانی وزارتی نیمگا مان آ وزارتی نمایندگی پیما مان سویس په بین الاقوامین کنفرانسانی کوت و بهر زورگی واستا مان جینوا شوتگیت.
– یک وار اچ کار و اجتماعیین کارانی وزارتی نیمگا آ وزارتی نمایندگی پیما په ای – او – ام کنفرانسی کوت و بهر زورگی واستا مان فلیپین شوتگیت.
– ایش غیر رسمیین تروتاب و سفر مان فرانسه، آلمان و هلند هم داشتگیت. گونډ ایش که ای خدا بیامرزی علمین هند و جاگهیی پُرکنگ مان بلوچی زوان و ادبیاتی ډاکا بری نزیکین وهدان باز سکین کاری انت. رازیکه فارسیی زوانی مزنین دانندگی گیشتگیت:
سال ها باید گذشت تا کودکی از روی طبع
عالمی گردد نیکو یا شاعری شیرین سخن.
نبیسوک: مهرعلی بلوچ