بلوچانی لهتین دمگیین گوازی مان نیمروزئ ولایتا

هما رازیکه هر سیم و دمگ و هر کئومی شه وت جتا دود و ربیدگی و پوچ و پوشئ واوند انت، هما راز جتاین راه و راهبندی په وتی بیکاری وهدۀ گوازینگا دارنت. یکی شه ای راه و راهبندان مان بی کارین وهده گوازینگا گوازی انت. گوازی مان هر سیم و دمگی شه دگه سیم دمگی پرک داریت. نیمروزی مردم هم غدیمی وهده په ایشی که ژندیا شه وتی بدنا در کننت و کمی وتی ساه آسودگ کننت، مان بیکاری وهدان لهتین گوازیانه تسر کرتنت که ای گوازی گیشتر خُسین، کبډی، مجل گوازی، جئی، اشتر سواری، لټ گوازی، کچا پوچ، خط کشک، کشتی گیری، کلاه پرونک و دگه گوازی انت. لهتین گوازی ادنا آورتگ بوتگ انت و به آوانی باروا مالومات داتگ بوتگیت. سترکه ای مالومات پوره نه انت، بلی مئی جد و جهد ایش انت که ای گوازیان په ورناه انت که مروچی گون پیسبوک و انترنت و دگه سماجیین چینلان گیشتر مشکول انت درستی کنین.

کشتی گیری: ای گوازی مان غدیمی وهده شه ورناهانی گوازیانی ریسگا بوته و گیشتر ورناه رندا شه شپی نانی ورگا به ای گوازیا مشکول بوتگ انت. مان ای گوازیا دو ورناه گون یک آ دگرا به میدان(پټی) که آیی اشکو و آشکا مردم نز و مچ بوتگ انت به کشتی گیریا مشکول انت. ای گوازی گر به یک آ دگری سرینا دسته پریننت، یکی شه آوان کوشسته کنت که آ دگه مردما پس لینگی دنت و واپینیت و اگن به ای کارا سوبین بوت و آیرا به ډگارا جت، گډان به ای گوازیا سوبینه بیت و آ دگه مردم گوازیئ تها ناسوبه بیت. ای گوازی ورناهانی پرواک بیگا درا کنت.

خُسین: ای گوازیا شه ۴ تا ۲۰ مردما تسر کرتگه کننت. ای مردم به دو کوتا باره بنت و هر گجام یک گروپ یا ډلی را جوړه کنت. ای گوازیا باید گوازی گر گون یک پادی گوازی کنت و آ دگه پادا گون وتی دستا سک ساتیت و به وتی پدا سرینئ چیرا بارت. گوازی رازی انت که یک مردمی که آیرا ماده گوکه گشنت به یک کئری اوشتاتگیت و به دگه نیمگا کوتی شه هاکا که آیرا نیمروزئ مردم گیشتر اتگ گشنت وترا باید به آیی سر کنت. آیی گروپی مردم ذمه وار انت تا مئلنت که ای دگه مردم وترا به ماده گوکا سر کننت و آیرا شه میدانا کشنت وهده که ماده گوک اتگ گشت پدوارگ وتی جاگه روت و ای ډول یک امتیازی دیما روت. بلی اگن سوبین مه بیت، گډان شه گوازیا دره بیت. ای گوازی تا هما وهده دوام داریت که یک ډلی سوبین بیت و آ دگه ډل گوازیا شه دست دنت.

کلاه پرونک:

 ای گوازیا هم مردم شه ۴ تا ۲۰ مردما انت و ای مردم به دو ډلا بار بنت. شه اولی ډلا یک مردمی به پشت سرا تچک کشیت و کلاه وتی پادا مان دنت و آ دگه مردم وتی جامگان گرنت ای مردم باید کلاه گون وتی پادا هیر دنت و آ دگه مردم باید آیرا وتی هینجی تها گیت اگن گپت انت امتیازه گرنت و اگن کلاه گپتگ نه کرت آ دگه گروپ یک امتیازئ واونده بیت. هر گجام گروپی امتیاز که گیشتر بوت هما سوبین انت.

کلاه چیرک:

 ای گوازیا هم دو ډل تسره کننت،  گروپئ دگه باسک به پشت سرا تچک کشنت و آوانی سر گروپ کلاه زوریت یک مردمی پادئ چیرا کلیت، آ دگه ډلی مردمی کیت و گډان گشیت که کلاه کی پادئ چیرا انت اگن آیی هبر راست بیت ای ډل گوازیا شه دست دینت و آ دگه ډل گوازیا دیما برنت، بلی اگن آیی هبر راست مه بیت گډان ای باسکی مچین مردم وتی جاگه بدله کننت و کمی آنگوری تر رونت و پدوارگ گوازی دوامه کنت تا جای گوازی دیما روت که مچین مردم وترا به هما کشکی که شه دیما به ډگاری سرا کشتگ بوتگیت سره کننت.

چیر کپی:

 ای گوازی نه ایوکا مان بلوچانی نیاما دود انت بلکین به دگه مردمانی نیاما مان دگه ولایتان هم دود انت. به ای گوازیا چنت گونډو گرد کوشتنت و ده و بیست و سی و چل ای گوازی گوازی گال انت رندا شه آیی ای گوازی گال گشنت تا به سدا رسنت رندا شه آیی سد هر مردمی سرا که بریبر بوت آ در انت تا وهده که یک مردمی مانیت و ای مردم دُز انت باید وتی چمانه مټ کنت و بندیت تا ای دگه مردم  چیر کپنت. وهده که مچین مردم چیر کپتنت دُز باید یک یک آوانا ودی بکنت و هر کسی را که به سرا ودی کرت آیی دز بیت و باید ای دگرانی پدا کپیت و آوانا گیت. وهده که آوانا گپت اتگ کنت. وهده که مچین مردمانا گپت، گوازی شه سر نوک گون گوازی گالئ گشگا بنا بیت.

مجل گوازی:

 مجل گوازی چنت ډول انت یک ډولی ایش انت که چنت مردم گردین کشکی ډگاری سرا کشنت و به ای کشکی میانجینا دگه راستامین کشکی کشنت و رندا شه آیی هر گجام چنت مجلا که کمتر یا گیشتر شه ۲۰ دانگ بیت به ای کشکی سرا چننت، گډان هر مردمی گون دگه هډی که آیرا ارغند گشنت یا گون دگه مجلی که نشانی بوتگیت باید ای دگه مجلان جنت، درگتی که ای دگه مجلانا جت یکی یا چنت دانگ شه مجلان شه گردین کشکا دره بیت، هما مجلی که در بوته آیرا بارت، ای مردمی رون تا وهدی دوامه کنت که به هر جتنی یک یا چنت مجل شه کشکا در بیت و اگن ای کار تسر مه بیت گډان آ مردم گوازیا باخته و ای دگه مردم گوازیا دوام دینت، اگن ای کارا سوبین بوت گډان آ مردم به گردین کشکی سرا کوشتیت و مجلان شه همودان جنت تا وهده که مچین مجل شه کشکا در بنت.

خوټ گوازی(کُندگ گوازی):

 گون لټا گوازی بیت مان ای گوازیا هم مزنین کشکی گردین کشکی کشتگ بیت و آیی نیاما یک راستامین کشکی کشتگ بیت و لټ آیی سرا اشتگ بنت، گون یک لټی ای دگه لټ جتگ بنت.

 دوتُک گوازی:

ای گوازی جنکوانی گوازی انت، جنکو اگن گجام لاستیکیین دوتکی داشتگ بنت گون آیی گوازیه کننت و اگن مه داشتگ بنت گډان گون گونډین لټی و کمی دسگ و ټکر و کچکی په وت دوتکی جوړه کننت و گون یک آ دگرا گوازیه کننت و مزنین دوتگا بت گشنت.

کچا پوچ:

 ای گوازیا هم دو ډل دیما برنت، رازی که یک ډلی گجام پوچوکی یا گجام لټکی یا کاگدی را به ټکری چیرا شه ای دست به آ دست کنت وتی دستانه مټ کننت و رندا شه آیی شه ټکری چیرا دره کننت. شه آ دگه ډلا یک مردمی باید گشیت که کاگدی به کی دستا انت، اگن آیی هبر راست ات گړان کاگدانا شه آوانی دستا گرنت و وت گوازیا دوام دینت و اگن نه ات سوبین بوتگین ډل شه آوان یک امتیازی گیت.

 ای گوازی هم گیشتر شه شپئ نیمگا تسر بیت، ای گوازیا چار، شش، ده یا گیشتر مردم گوازی کرتگه کننت آیی مردم باید جپت بنت تا هر دوکین ډل بریبر مردم داشتگ بیت.