روزنامه اصلاح برای بار اول در ۲۹ دلو ۱۳۰۰ هش مطابق به ۱۸ فبروری ۱۹۲۱میلادی به نگارندگی و سر دبیری محمد بشیر در شهر خان آباد شروع به نشرات کرد. دراین نشریه بعد از شماره ۱۶ بجای مدیر و سر دبیر تنها سر دبیر وبجای محمد بشیر ، حافظ فیض محمد درج گردیده است.
در مرحله اول، این جریده در یک صفحه بروی کاغذ نازک شکری رنگ در مطبعه سنگی خان آباد نشر میگردید. موضوعات این جریده را سر مقاله، مطالبی در باره حوادث داخلی، حوادث خارجی، ادبیات، مسایلی برای سر گرمی و مقالات علمی تشکیل میداد. در پیشانی اخبار درج شده بود.
زباله‌ها، خطری برای انتشار کرونا
انتشار بیماری‌ها به خصوص کرونا، یکی از ضررها و خطرهای زباله‌ها و تجمع آن است. مخصوصا زباله و مواد اضافی که توسط شفاخانه ها، دواخانه ها و معاینه خانه ها و خانواده های بیمار به وجود می آید. کارمندان شهرداری، شرکت های خصوصی، کراچی داران و مخصوصا اطفال زباله گرد، بیشتر در معرض مبتلا شدن به کرونا از طریق زباله هستند. چون بیشتر این افراد، بدون آمادگی، بدون استفاده از دستکش و ماسک، در طول روز با زباله ها سر و کار دارند. بعد از تخلیه زباله ها، زمین داران و افراد دیگر زباله هارا به شکل غیر حرفه ای تا و بالا می‌کنند و زباله گردان نیز ساعت ها در آفتاب گرم، تا نصف بدن بدون دستکش و ماسک، در داخل سطل های زباله مشغول جستجو هستند. این مسایل خطرهای زباله هارا در افزایش و انتشار بیماری کرونا چندین برابر افزایش می‌دهد.
زباله ها شامل تمامی مواد زاید جامد و فساد پذیری می‌شود که از طریق منازل مسکونی، مؤسسه های صنعتی و تجاری، شفاخانه‌ها، مراکز درمانی و مغازه ها تولید می‌شود. در این مقاله به هدف آگاهی بیشتر شهروندان از خطرهای زباله ها در انتشار کرونا، خطرها و نقش زباله در انتشار بیماری ها به بررسی گرفته می‌شود. چون کارمندان شاروالی، کارمندان شرکت های جمع آوری زباله، کودکان زباله گرد و شهروندان که بیشتر با زباله ها سر و کار دارند، بیشتر در معرض خطر هستند و کرونا از طریق انان به دیگران و خانواده های شان منتقل می‌شوند. در این مقاله روش های درست مدیریت زباله معرفی شده است.
خطرها و پیامدها؛
کارمندان شهرداری از جمله افرادی هستند که بیشتر از همه در معرض خطر مبتلاشدن به کرونا قرار دارند. چون همه روزه با انواع زباله های خطرناک سر و کار دارند. اگر به شکل درست از خود مراقبت و مواظبت نکنند، خطر مبتلا شدن به بیماری های مختلف از جمله کرونا آنان را تهدید می کند. از سوی دیگر در صورتی که آنان مبتلا شوند، از طریق شان به خانواده، همسایگان و دوستان شان نیز سرایت می‌کند. پاک کاری جوی ها، برداشتن آن توسط بیل از روی جاده ها وانداختن در داخل موترها، انتقال و تخلیه زباله‌ها، از مهمترین کارهایی است که توسط کارمندان تنظیف شهرداری انجام می‌شود.
کارمندان شرکت های خصوصی تنظیف در شهر کابل، از دیگر افرادی هستند که در معرض مبتلاشدن به کرونا قرار دارند. درسالهای اخیر تعدادی از شرکت های خصوصی زیر نظارت شهرداری کابل در بخش تنظیف، پاک کردن جوی ها، جمع آوری زباله ها و انتقال آن فعالیت دارند و از خانواده ها در مقابل انتقال زباله های شان از ۱۰۰ تا ۲۰۰ افغانی پول در یک ماه دریافت می‌کنند. هرکدام این شرکت ها دارای زیادی از کارمندان دربخش ثبت نام خانواده ها، توزیع خریطه، جمع آوری پول، انتقال زباله ها، مشغول هستند. از آنجایی که این کارگران و کارمندان با تک تک از خانواده ها سر و کار دارند، به شدت در معرض خطر کرونا قرار دارند.
کراچی دارانی که زباله هارا از دم دروازه های مردم تا سطل آشغال دانی انتقال می‌دهند نیز، در معرض خطر بیماری قرار دارند. در برخی از مناطق شهر کابل، زباله‌های مردم توسط کراچی داران منتقل می‌شود. این کراچی داران هم خودشان در معرض هستند و هم یک تهدیدی برای خانواده ها به شمار می‌روند. چون اگر آلوده باشند، در روزهای اول مستقیم با خانواده در تماس هستند و زباله های شان را تحویل می‌گیرند، یک خطر بزرگ در انتقال کرونا به شمار می‌رود.
راه‌های جلوگیری؛
در قدم نخست وزارت صحت عامه، مسئولان محیط زیست و شهرداری کابل باید روش های درست را برای انتقال زباله های شفاخانه های افغان-جاپان، محمدعلی جناح و دیگر شفاخانه های که بیماران کوید۱۹در آنجا درمان می‌شوند، روی دست بگیرد. تا از گردش این زباله ها در سطح شهر و … جلوگیری شود. این زباله ها به شکل مصئون از داخل شهر کابل به نقاط دوردست منتقل و دفن شود تا هیچ کس به آن دسترسی نداشته باشد.
خانواده ها باید زباله های شان را به شکل درست تفکیک کنند و در گوشه پراگنده نسازند.
از این طریق هم بازیافت می‌شود و هم شوق و علاقه زباله گردان به جستجوی زباله ها کم می‌شود. وقتی که زباله ها از درون خانه‌ها به شکل درست مدیریت شود، جمع آوری و انتقال آن در بیرون آسان می‌شود. از طرف دیگر، خانواده مواد غذایی شان را به اندازه مصرف کنند تا نیاز به دور انداختن نباشد. از خریطه های تکه ای بجای پلاستیکی استفاده شود. همچنان در وضعیت فعلی، خانواده به کودکان شان اجازه ندهند که زباله گردی کنند و باید در خانه باشند.
شرکت های خصوصی و کارمندان شان باید تمامی روش های محافظتی را مراعات کنند. لباس مخصوص، ماسک، دستکش، وسایل کار محافظت شده و … را باید فراهم کنند. کارگران قبل از ورود به منزل و قرار گرفتن در کنار اعضای خانواده، باید لباس خودرا عوض نموده و دست و صورت خودرا بشویند.
خلاصه می‌توان نتیجه گیری کرد که زباله نقش مهمی را در انتشار کرونا از طریق کارگران شهرداری، شرکت های خصوصی و اطفال کارگر و زباله گرد دارد و باعث انتشار آن در خانواده ها و جامعه می‌شود اگر کارگرانی که با زباله ها سر و کار دارند بی احتیاطی کنند، خطر زباله در انتشار کرونا وبیماری های دیگر، به شدت افزایش می یابد. در صورت بی احتیاطی، نیروهای امنیتی باید اجازه کاررا به آنان ندهند.
داوود ناظری